 เทศบาลตำบลมาตรา ๔๙* (ยกเลิกทั้งมาตรา)มาตรา ๕๐ ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย เทศบาลตำบล มีหน้าที่ต้องทำให้เขตเทศบาลดังต่อไปนี้(1) รักษาความสงบเรียบร้อยของประชาชน(2) ให้มีและบำรุงทางบกและทางน้ำ(3) รักษาความสะอาดของถนน หรือทางเดินและที่สาธารณะ รวมทั้งการกำจัดมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล(4) ป้องกันและระงับโรคติดต่อ(5) ให้มีเครื่องใช้ในการดับเพลิง(6) ให้ราษฎรได้รับการศึกษาอบรม(7) *ส่งเสริมการพัฒนาสตรี เด็ก เยาวชน ผู้สูงอายุ และผู้พิการ(8) **บำรุงศิลปะ จารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น และวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่น(9) **ควรปฎิบัติหน้าที่อื่นตามที่กฎหมายบัญญัติให้เป็นหน้าที่ของเทศบาลมาตรา ๕๑*** ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย เทศบาลตำบลอาจจัดทำกิจกรรมใดๆ ในเขตเทศบาล ดังต่อไปนี้(1) ให้มีน้ำสะอาดหรือการประปา(2) ให้มีโรงฆ่าสัตว์(3) ให้มีตลาด ท่าเทียบเรือและท่าข้าม(4) ให้มีสุสานและฌาปนสถาน(5) บำรุงและส่งเสริมการทำมาหากินของราษฎร(6) ให้มีและบำรุงสถานที่ทำการพิทักษ์รักษาคนเจ็บไข้(7) ให้มีและบำรุงการไฟฟ้าหรือแสงสว่างโดยวิธีอื่น(8) ให้มีและบำรุงทางระบายน้ำ(9) เทศพาณิชย์ |
| เทศบาลเมืองมาตรา ๕๒* (ยกเลิกทั้งมาตรา)มาตรา ๕๓** ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย เทศบาลเมือง มีหน้าที่ต้องทำในเขตเทศบาล ดังต่อไปนี้(1) กิจการตามที่ระบุไว้ในมาตรา ๕๐(2) ให้มีน้ำสะอาดหรือการประปา(3) ให้มีโรงฆ่าสัตว์(4) ให้มีและบำรุงสถานที่ทำการพิทักษ์และรักษาคนเจ็บไข้(5) ให้มีและบำรุงทางระบายน้ำ(6) ให้มีและบำรุงส้วมสาธารณะ(7) ให้มีและบำรุงการไฟฟ้า หรือแสงสว่างโดยวิธีอื่น(8) ให้มีการดำเนินกิจการโรงรับจำนำหรือสถานสินเชื่อท้องถิ่นมาตรา ๕๔* ภายใต้บังคับแห่งกฎหมายเทศบาลเมืองอาจจัดทำกิจการใด ๆ ในเขตเทศบาล ดังต่อไปนี้(1) ให้มีตลาด ท่าเทียบเรือและท่าข้าม(2) ให้มีสุสานและฌาปนสถาน(3) บำรุงและส่งเสริมการทำมาหากินของราษฎร(4) ให้มีและบำรุงการสงเคราะห์มารดาและเด็ก(5) ให้มีและบำรุงโรงพยาบาล(6) ให้มีการสาธารณูปการ(7) จัดทำกิจการซึ่งจำเป็นเพื่อการสาธารณสุข(8) จัดตั้งและบำรุงโรงเรียนอาชีวศึกษา(9) ให้มีและบำรุงสถานที่สำหรับการกีฬาและพลศึกษา(10) ให้มีและบำรุงสวนสาธารณะ สวนสัตว์ และสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ(11) ปรับปรุงแหล่งเสื่อมโทรม และรักษาความสะอาดเรียบร้อยของท้องถิ่น(12) เทศพาณิชย์ |
| เทศบาลนครมาตรา ๕๕* (ยกเลิกทั้งมาตรา)มาตรา ๕๖ ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย เทศบาลนครมีหน้าที่ต้องทำในเขตเทศบาล ดังต่อไปนี้(1) กิจการตามที่ระบุไว้ในมาตรา ๕๓(2) ให้มีและบำรุงการสงเคราะห์มารดาและเด็ก(3) กิจการอย่างอื่นซึ่งจำเป็นเพื่อการสาธารณสุข(4)* การควบคุมสุขลักษณะและอนามัยในร้านจำหน่ายอาหาร โรงมหรสพ และสถานบริการอื่น(5)* จัดการเกี่ยวกับที่อยู่อาศัยและการปรับปรุงแหล่งเสื่อมโทรม(6)* จัดให้มีและควบคุมตลาด ท่าเทียบเรือ ท่าข้ามและที่จอดรถ(7)* การวาผังเมืองและการควบคุมการก่อสร้าง(8)* การส่งเสริมกิจการการท่องเที่ยวมาตรา ๕๗ เทศบาลนครอาจจัดทำกิจการอื่น ๆ ตามมาตรา ๕๔ ได้ |
| การทำการนอกเขตเทศบาล และการทำการร่วมกับบุคคลอื่นมาตรา ๕๗ ทวิ* เทศบาลอาจทำกิจการนอกเขต เมื่อ(1) การนั้นจำเป็นต้องทำและเป็นการที่เกี่ยวเนื่องกับกิจการที่ดำเนินตามอำนาจหน้าที่อยู่ภายในเขตของตน(2) ได้รับความยินยอมจากสภาเทศบาล คณะกรรมการสุขาภิบาลสภาจังหวัด หรือสภาตำบลแห่งท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง(3) ได้รับอนุมัติจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยมาตรา ๕๗ ตรี* เทศบาลอาจทำการร่วมกับบุคคลอื่นโดยก่อตั้งบริษัทจำกัด หรือถือหุ้นในบริษัทจำกัดเมื่อ(1) บริษัทจำกัดนั้นมีวัตถุประสงค์เฉพาะเพื่อกิจการค้าขายอันเป็นสาธารณูปโภค(2) เทศบาลต้องถือหุ้นเป็นมูลค่าเกินกว่าร้อยละห้าสิบของทุนที่บริษทนั้นจดทะเบียนไว้ ในกรณีที่มีหลายเทศบาล องค์การบริหารส่วนจังหวัด องค์การบริหารส่วนตำบล หรือสุขาภิบาล ถือหุ้นอยู่ในบริษัทเดียวกัน ให้นับหุ้นที่ถือนั้นรวมกัน(3) ได้รับอนุมัติจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย การเปลี่ยนแปลงจำนวนหุ้นที่เทศบาลถืออยู่ในบริษัทจำกัดต้องได้รับอนุมัติจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย*****ความใน (1) และ (2) ของวรรคหนึ่ง ไม่ใช้บังคับในกรณีที่บริษัทจำกัดที่เทศบาลร่วมก่อตั้งหรือถือหุ้นอยู่ด้วย |
| สหการมาตรา ๕๘ ถ้ามีกิจการใดอันอยู่ภายในอำนาจหน้าที่ของเทศบาลตั้งแต่สองแห่งขึ้นไปที่จะร่วมกันทำเพื่อให้เกิดประโยชน์อย่างยิ่ง ก็ให้จัดตั้งเป็นองค์การขึ้นเรียกว่า สหการ มีสภาพเป็นทบวงการเมือง และมีคณะกรรมการบริหาร ประกอบด้วยผู้แทนของเทศบาลที่เกี่ยวข้องอยู่ด้วย****การจัดตั้งสหการจะทำได้ก็แต่โดยตราเป็นพระราชกฤษฎีกา ซึ่งจะได้กำหนดชื่อ อำนาจหน้าที่ และระเบียบการดำเนินงานไว้ การยุบเลิกสหการให้ตราเป็นพระราชกฤษฎีกาโดยกำหนดวิธีการจัดทรัพย์สินไว้ด้วยมาตรา ๕๙ สหการอาจได้รับเงินอุดหนุนจากรัฐบาล และอาจกู้เงินได้ภายใต้บังคับมาตรา ๖๖ (๕) หรือ (๖) |
| เทศบัญญัติมาตรา ๖๐* เทศบาลมีอำนาจตราเทศบัญญัติโดยไม่ขัดหรือแย้งต่อลทกฎหมายในกรณีดังต่อไปนี้(1) เพื่อปฏิบัติการให้เป็นไปตามหน้าที่ของเทศบาลที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้(2) เมื่อมีกฎหมายบัญญัติให้เทศบาลตราเทศบัญญัติ หรือให้มีอำนาจตราเทศบัญญัติ*****ในเทศบัญญัตินั้น จะกำหนดโทษปรับผู้ละเมิดเทศบัญญัติ หรือให้มีอำนาจตราเทศบัญญัติ |
| 2. อำนาจหน้าที่ตามกฎหมายเฉพาะอื่นๆ กำหนด |
| นอกจากอำนาจหน้าที่ตามพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ.2496 กำหนดไว้แล้ว ยังมีกฎหมายเฉพาะอื่นๆ กำหนดให้เทศบาลมีอำนาจหน้าที่ดำเนินกิจการให้เป็นไปตามกฎหมายนั้นๆ อีกเป็นจำนวนมาก เช่น- พระราชบัญญัติภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง พ.ศ.2562- พระราชบัญญัติสาธารณสุข พ.ศ.2535- พระราชบัญญัติควบคุมการใช้อุจจาระทำปุ๋ย พ.ศ.2490- พระราชบัญญัติควบคุมการโฆษณา โดยใช้เครื่องขยายเสียง พ.ศ.2493- พระราชบัญญัติป้องกันและระงับอัคคีภัย พ.ศ.2495- พระราชบัญญัติป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า พ.ศ.2535- พระราชบัญญัติการทะเบียนราษฎร พ.ศ.2534- พระราชบัญญัติควบคุมการฆ่าสัตว์เพื่อการจำหน่ายเนื้อสัตว์ พ.ศ.2559- พระราชบัญญัติรักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ.2535- พระราชบัญญัติป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ.2550- พระราชบัญญัติ`หอพัก พ.ศ.2558- พระราชบัญญัติภาษีป้าย พ.ศ.2510- พระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ.2518- พระราชบัญญัติควบคุมอาหาร พ.ศ.2522- พระราชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ.2523- พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ.2523- พระราชบัญญัติรักษาคลองประปา พ.ศ.2526- พระราชบัญญัติสุสานและณาปนสถาน พ.ศ.2528- ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 44 ลงวันที่ 11 มกราคม 2502- ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 68 ลงวันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2515 (กฎหมายว่าด้วยการควบคุมการจอดเรือในแม่น้ำลำคลอง)- ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 295 ลงวันที่ 28 พฤศจิกายน 2515 (กฎหมายว่าด้วยทางหลวง)- ประมวลกฎหมายที่ดิน (ซึ่งได้รับมอบหมายให้ดูแลรักษาที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินประเภทที่รกร้างว่างเปล่า ตามคำสั่งกระทรวงมหาดไทยที่ 890/2498*****นอกจากอำนาจหน้าที่ของเทศบาลที่ต้องปฏิบัติหรือเลือกปฏิบัติรวมทั้งอำนาจหน้าที่ตามกฎหมาย เฉพาะอื่นๆ แล้วยังมีหน้าที่บางประการที่เทศบาลสามารถดำเนินการได้ |
| 3. อำนาจหน้าที่ตามพระราชบัญญัติกำหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอำนาจ พ.ศ.2542 มาตรา 16 |
มาตรา 16 ให้เทศบาล เมืองพัทยา และองค์การบริหารส่วนตำบลมีอำนาจและหน้าที่ในการจัดระบบการบริการ สาธารณะเพื่อประโยชน์ของประชาชนในท้องถิ่นของตนเองดังนี้ |
